Ruud de Geest

Een paar jaar geleden vatte ik het plan op om een verhaal te maken over de sporen die mensen die in hun jeugd zijn overleden hebben achtergelaten in het leven van hun familie, vrienden en (vage) kennissen. Het kwam er niet van, maar ik schreef al wel vast een stukje over Ruud de Geest, een kennis uit mijn jeugd die in april 1978 bij een auto-ongeluk om het leven kwam. Ik was die tekst al lang vergeten, maar trof hem bij toeval weer aan op een oude harde schijf. Best een mooi stuk eigenlijk, al zeg ik het zelf. Vandaar dat ik het hier deel.

In stilte liepen we onder de donkere hoge bomen van de Sparrendreef achter de stapvoets rijdende lijkauto met zijn kist. ’s Ochtends had de zon nog geschenen, maar in de loop van de middag werd de lucht steeds donkerder. Net toen we ons aan zijn graf hadden verzameld en de dominee zijn toespraak begon, barstte het noodweer los. Een enkeling had met vooruitziende blik een paraplu meegenomen, de rest van ons was binnen een mum van tijd doorweekt.

Wat er gezegd werd aan zijn graf? Het is weg. Ik herinner me alleen het hartverscheurende snikken van zijn vriend Klaas – en de zichtbare gêne daarover bij diens mooie, maar heel jonge vriendinnetje.

Boom

Ruud de Geest uit Vianen stierf in de vroege ochtend van zondag 23  april 1978 op de Nedereindseweg in Nieuwegein na een avondje stappen in jongerencentrum Azotod in De Meern, krap een maand voor zijn twintigste verjaardag. Hij zat in de auto van een vriend die op die smalle weg uit de bocht vloog en tegen een boom botste. De andere inzittenden kwamen er vanaf met lichte verwondingen. Ruud was een van de 2294 (!) verkeersdoden van dat jaar.

Een echte vriend was hij niet. Meer een bekende, uit het Vianense vriendengroepje waar ik mee optrok. Een jongen met rondgeknipt, lang blond haar. Hij leek een beetje op Dave Hill, de gitarist van de destijds razend populaire band Slade. Ruud was slim, grappig en vriendelijk. Een leuke gast, je kon met hem lachen. Al was hij soms ook wat zwaar op de hand. Hij heeft nog even gezongen in een van mijn eerste bandjes. Dat hij helemaal niet kon zingen, deed er niet zoveel toe.

Geschokt?

Ik weet niet meer wie me op de hoogte stelde van zijn dood. Het was ver voor de tijd van mobieltjes, Facebook, WhatsApp. Misschien hoorde ik het pas een paar dagen later. Was ik geschokt over zijn overlijden? Ik weet het niet meer, maar ik denk van wel. Of misschien kan ik beter zeggen: ik hóóp van wel. Niet eerder was iemand van mijn leeftijd in mijn directe omgeving overleden. Maar ik herinner me vooral mijn eigen zorgen uit die tijd. Ik zat midden in mijn eindexamentijd en had een paar dagen eerder mijn sleutelbeen gebroken tijdens een val met de fiets. Ik vrees dat dát me meer bezighield dan Ruuds dood.

Pas veel later, toen ik zelf kinderen kreeg, begon ik te beseffen wat de dood van hun zoon betekent moet hebben voor zijn ouders en broers. Maar mensen etaleerden hun verdriet niet zoals nu. Publiek vertoon van rouw bestond niet. Geen kaarsen, bloemen, briefjes, troeteldieren of stille tochten voor Ruud. Op de plek van het ongeluk – ik weet niet precies waar – geen herinneringskruis of eeuwig brandend lantaarntje. Zo ging dat: hij was dood, ons leven ging verder.

Toch ben ik hem nooit vergeten. Niet dat ik dagelijks aan hem denk, maar af en toe duikt hij op in mijn gedachten. Een flits, een indruk, een lach, een flard van een opmerking die hij maakte. Een jaar of wat geleden ben ik een keer naar de Algemene Begraafplaats in Vianen gegaan. Ik kon zijn graf niet meer vinden, maar een medewerker hielp me op weg: “De Geest? Die ligt onder die boom.” En inderdaad. Maar ik voelde weinig bij zijn graf.

Verwijderd

Op de website online-begraafplaatsen.nl vond ik laatst een afbeelding van zijn grafsteen.  ‘In memoriam onze zoon en broer Rudolf H. de Geest, *10-5-58 + 23-4-78’. De website meldt dat ‘dit grafmonument inmiddels is verwijderd’. Het zal vast zijn gebeurd met instemming van zijn familie. Veel maakt het ook niet uit. Ruud de Geest is al tientallen jaren dood, zijn lichaam vergaan tot stof. Maar in ons, degenen die hem hebben gekend, leeft hij voort, heeft hij een spoor getrokken. Alleen dat al geeft zijn veel te korte leven betekenis.

Ik heb weinig foto’s uit die tijd (we dróómden niet eens van zoiets als een mobieltje) en al helemaal geen foto’s van Ruud. Maar zo zag hij er ongeveer uit.