Chaos in je hoofd
Dit blog schreef ik voor Odensehuis Andante in Utrecht, waarvoor ik de communicatie verzorg. Odensehuis Andante is een opvangvoorziening voor mensen met beginnende dementie en hun aanverwanten.
Chaos in je hoofd
Met een groepje bezoekers van het Odensehuis komen we wekelijks bij elkaar. Dan praten we over wat ons blij maakt, of angstig, wat we graag zouden willen of juist niet, wat ons dwarszit of waar we hoop uit putten. Dat noemen we: de Gedachtenkamer.
Met die gesprekken helpen we elkaar om inzicht te krijgen in onze situatie en die – misschien – te accepteren, om ervaringen en tips uit te wisselen, om te begrijpen dat er ook na de diagnose ‘dementie’ een leven is – een andere leven dan vroeger en misschien niet altijd makkelijk, maar evengoed een mooi en rijk leven. Dat vaak smakelijk gelachen wordt om elkaars verhalen en opmerkingen, voorkomt dat de gesprekken te zwaar worden.
De deelnemers aan de Gedachtenkamer bepalen zelf het onderwerp van gesprek. Vandaag wil een mevrouw het hebben over ‘de chaos in je hoofd’ die je als persoon met (beginnende) dementie kunt ervaren. Wat kun je daar nou tegen doen, vraagt ze? Ja, dat is een onderwerp dat iedereen herkent. En ieder probeert de chaos op zijn eigen manier te bezweren.
“Ik probeer weg te vluchten van die chaos”, zegt een mevrouw. Hoe? “Door me op andere dingen te richten en de chaos achter me te laten. Dat lukt, soms.” Een ander deelnemer probeert zoveel mogelijk structuur en regelmaat aan te brengen in zijn dagelijks leven. “Zo voorkóm ik de chaos.”
Sommigen krijgen grip op hun drukke en chaotische gedachten door ze op te schrijven, anderen maken een stappenplan voor als de chaos de kop opsteekt. Een mijnheer moet daar niets van hebben. Hij gaat gewoon liever languit in het gras liggen en staren naar de wolken. “Alleen maar kijken en aan niks denken. Daar wordt mijn hoofd zo lekker leeg van.”
Deelnemer J., een bedachtzame stille man, hoort het allemaal aan. “Tja, ik weet het niet”, zegt hij. “Het is niet alleen een chaos in mijn hoofd, maar ook in mijn kamer. En het lukt me maar niet om orde te krijgen in deze chaos. En dat wíl ik toch zo graag!”
Een beetje aarzelend vertelt hij dat hij soms een liedje schrijft om de chaos te vangen. Kijk, dat vinden de anderen nou een mooi en creatief idee! “Wat goed van je!” De mijnheer begint te stralen. Wil hij misschien een van zijn liedjes delen met de anderen? Nu nog niet, zegt hij verlegen. En omdat in de Gedachtenkamer alles mag, maar niets hoeft, laten we het daarbij voor vandaag.
Maar volgende week komen we er zeker op terug. Want de chaos in je hoofd bezweren met een lied, dat zien meer bezoekers wel zitten. Na afloop van de bijeenkomst klinken in de gang al de eerste uithalen.
